Hormonen en de menopauze: Wat gebeurt er met oestrogeen, progesteron en testosteron?

Tijdens de menopauze ondergaat het lichaam van een vrouw ingrijpende hormonale veranderingen.

Hoewel veel mensen weten dat oestrogeen en progesteron tijdens deze fase afnemen, speelt ook testosteron een belangrijke rol. Ja, vrouwen hebben ook testosteron – en dit hormoon is cruciaal voor energie, spierkracht en libido.

“De kracht van een vrouw ligt niet in het vasthouden aan wie ze was, maar in het omarmen van wie ze wordt.”

Oestrogeen en de menopauze: van opvliegers tot stemmingswisselingen

Oestrogeen is het hormoon dat het meest met vrouwelijke gezondheid wordt geassocieerd.

Het regelt onder andere de menstruatiecyclus, draagt bij aan botgezondheid, en heeft invloed op de huid en stemming.

Tijdens de menopauze dalen de oestrogeenspiegels sterk, wat leidt tot enkele bekende symptomen:

• Opvliegers en nachtelijk zweten: Door het plotselinge verlies van oestrogeen kunnen de temperatuurregulatie en bloedstroom veranderen, wat opvliegers en nachtelijk zweten veroorzaakt.

• Stemmingswisselingen: Oestrogeen speelt een rol in de aanmaak van serotonine, een neurotransmitter die invloed heeft op je stemming. Dalende oestrogeenniveaus kunnen dus bijdragen aan wisselende stemmingen of zelfs depressieve gevoelens.

• Botverlies: Oestrogeen helpt botten sterk te houden, dus een daling ervan kan botdichtheid verminderen, wat leidt tot een hoger risico op osteoporose.

Tips voor oestrogeenbalans:

Regelmatige beweging, gezonde voeding en stressvermindering kunnen helpen de effecten van dalend oestrogeen te beheersen. Daarnaast kunnen voedingsmiddelen die fyto-oestrogenen bevatten (zoals soja, lijnzaad en tofu) lichtjes helpen bij het stabiliseren van de hormoonspiegels.

Progesteron en de menopauze: slapeloosheid en angstgevoelens

Progesteron werkt vaak als een “rustgevend” hormoon en is essentieel voor een goede nachtrust en emotionele balans. Tijdens de menopauze dalen progesteronniveaus en dit kan resulteren in:

• Slaapproblemen: Minder progesteron kan leiden tot slapeloosheid en een onrustige slaap, wat uiteindelijk invloed heeft op je energieniveau en stemming.

• Angstgevoelens: Progesteron heeft een kalmerend effect op het brein. Een daling ervan kan daarom zorgen voor gevoelens van angst en prikkelbaarheid.

Tips voor progesteronbalans:

Zorg voor een goede nachtrust door een vast bedtijdritueel te ontwikkelen en vermijd cafeïne laat op de dag. Daarnaast kunnen ontspanningsoefeningen zoals meditatie en ademhalingstechnieken helpen bij het verminderen van angstgevoelens.

Testosteron bij de vrouw: energie, spierkracht en libido

Hoewel testosteron vaak wordt gezien als een ‘mannelijk’ hormoon, speelt het ook een belangrijke rol in het vrouwelijke lichaam. Testosteron ondersteunt spierkracht, helpt bij energieproductie en speelt een grote rol in het libido. Bij vrouwen neemt testosteron geleidelijk af naarmate ze ouder worden, en tijdens de menopauze kunnen deze dalende niveaus merkbare gevolgen hebben.

Hoe testosteron een rol speelt in energie en libido:

• Energie en motivatie: Testosteron helpt het lichaam om energie te produceren en heeft invloed op je algehele gevoel van motivatie. Een tekort aan testosteron kan zich dan ook uiten in vermoeidheid, weinig zin om activiteiten te ondernemen, en soms zelfs een gevoel van lusteloosheid.

• Spierkracht en uithoudingsvermogen: Testosteron helpt bij het opbouwen en behouden van spiermassa. Wanneer het niveau daalt, kan dit bijdragen aan verlies van spierkracht en een lager uithoudingsvermogen, wat fysieke activiteiten moeilijker kan maken.

• Libido en seksuele gezondheid: Testosteron is sterk verbonden met seksueel verlangen. Vrouwen met een lage testosteronspiegel kunnen een afname van hun libido ervaren, en dit kan op zijn beurt invloed hebben op hun relatie en zelfvertrouwen.

Wat kun je doen om testosteron op peil te houden?

1. Voeding en supplementen: Een gebalanceerd dieet met gezonde vetten (zoals die in avocado’s, noten en olijfolie) kan helpen de hormoonbalans te ondersteunen.

Supplementen zoals zink, vitamine D en magnesium kunnen soms ook een ondersteunende rol spelen.

2. Krachttraining en lichaamsbeweging: Lichaamsbeweging, en dan vooral krachttraining, kan het testosterongehalte een kleine boost geven. Dit kan helpen bij het behoud van spiermassa en het verhogen van je energie.

3. Stressmanagement: Chronische stress verhoogt het stresshormoon cortisol, wat weer een negatieve invloed kan hebben op de testosteronproductie. Zorg voor voldoende rustmomenten en maak tijd voor ontspanning om stress te verlagen.

Hoe je je energie en libido kunt ondersteunen tijdens de menopauze

Energie en libido kunnen dus sterk beïnvloed worden door de hormonale veranderingen die plaatsvinden tijdens de menopauze. Hier zijn nog een paar praktische tips om deze aspecten van je welzijn te ondersteunen:

• Energiebeheer: Zorg voor een routine waarin je voldoende beweegt, maar luister ook naar je lichaam en neem de tijd om te rusten als dat nodig is. Probeer ook dagelijkse gewoonten in te bouwen die je energie een boost geven, zoals een ochtendwandeling of een voedzaam ontbijt.

• Versterk je relatie: Voor vrouwen die veranderingen in hun libido ervaren, is open communicatie met een partner essentieel. Samen praten over wensen, zorgen, en verwachtingen kan de druk wegnemen en ruimte maken voor nieuwe manieren om verbinding en intimiteit te ervaren.

• Zelfzorg en zelfvertrouwen: De menopauze kan een uitdagende overgang zijn, maar het is ook een kans om jezelf opnieuw te ontdekken.

Gun jezelf de ruimte om goed voor jezelf te zorgen, tijd te nemen voor activiteiten die je plezier geven, en misschien zelfs nieuwe interesses te ontdekken.

Conclusie

De menopauze is een natuurlijke fase, maar door de daling van oestrogeen, progesteron en testosteron kan het ook een uitdagende tijd zijn. Door bewust te zijn van hoe deze hormonen werken en welke invloed ze hebben, kun je beter voorbereid zijn op de veranderingen en beter begrijpen wat je lichaam nodig heeft. Hormonen zijn complex, maar met de juiste zelfzorg, voeding, beweging en soms professionele begeleiding kun je deze fase krachtig en gezond tegemoet gaan.

Onthoud dat elke vrouw uniek is en dat jouw menopauze-ervaring ook uniek zal zijn. Het belangrijkste is om naar je lichaam te luisteren en te omarmen wat deze nieuwe fase met zich meebrengt.